مطالعات طرح پنج معماری، واحد همسایگی

با سلام خدمت شما دوستان عزیز و تشکر از اینکه به وبلاگ من اومدید.

امروز می خوام یک پست در وبلاگم رو به مطالعات طرح پنج معماری اختصاص بدم. اینکه این تصمیم رو گرفتم داستان مختصری داره که به عنوان درد دل بد نیست بیان کنم. امروز به همراه همکار عزیزم رفتیم سرکلاس و برخلاف آنچه از شوکت و مهنت دانشجویان سال آخر شنیده بودیم متوجه شدیم هیچ کدام وظایف و تکالیف محول شده را انجام نداده اند و دست از پا دارزتر به کلاس آمده اند. تصمیم برآن گرفتیم که چنان سرعت پیشرفت کلاس را بالا ببریم که اگه کسی کار نکند چندان از کلاس عقب بیافتد که مجبور شود یک راست قید طرح پنج را بزند و به امور جانبی زندگیش بپردازد. از این رو بر آن شد تا کلیه دانشجویان کل مطالعات مربوط به طرح را در مدت چهار روز کار کنند و این قسمت از کار را به پایان برسانند. به قول معروف از ماست که برماست.

علی ایحال، اگرچه جمیع کلاس را “بی انگیزه” دریافتیم اما چند نفری هم خدا وکیلی کوشا هستند. گفتم امروز این پست را به مطالعات طرح پنج اختصاص دهم، باشد تا مورد استفاده آن دسته از دانشجویان که ماعقبه مبارک را می جنبانند و سری به اینترنت می زنند قرار گیرد.

اما قبل از همه یک نکته. و آن اینکه صحت و سقم این مطالب هیچ تضمینی ندارد.

اول از همه مفهوم واحد همسایگی:

مفهوم واحد همسایگی محل بحث های بسیاری بوده است و تلقی های متفاوتی را در این زمینه وجود دارد . در کل اساس قابل قبول و عمومی برای تعاریف واحد های همسایگی وجود ندارد صاحب نظران مختلف سعی کرده اند که از زوایای متفاوت بهتعریف این مفهوم بپردازند هر یک از این تعاریف می تواند در شرایط مختلف مفید واقع شود اما از آنجا که ان تعاریف حوزه های وسیعی را شامل می شود ،در زیر مهم ترین تعاریف از واحد همسایگی را که ابعاد مختلف معنایی آن را در بر می گیرند ،ذکر می کنیم . این تعاریف را می توان در قالب موارد زیر خلاصه کرد :

همسایگی یک واژه و مفهوم ذهنی و انتزاعی است . برای برخی این کلمه تنها محدود به یک تعداد بلوک اطراف یک و یا تعدادی واحد مسکونی یا ساختمان های همسایه آن است . تعریفی دیگر آن را محدوده بزرگی (حدود سه کیلومتر مربع ) شامل  صدها بلوک و ده ها هزار شهروند و یا شاغل می داندپسوند “Hood “برای “Neighbourhood ” ممکن است به یک گروه بندی اجتماعی یا فرهنگی ویژه از مردمی که در همسایگی یکدیگر زندگی می کنند (با ارتباط کمی با ملحقات کالبدی اطراف ) اشاره کند .

واحد های همسایگی مکان هایی هستند که مردم در آنها زندگی می کنند به عبارت دیگر واحد های همسایگی بر یک احساس تعلق به مکان شخصی که خاطرات و زندگی های مردم در آن ثبت شده است دلالت دارند .

واحد همسایگی یک حوزه یا ناحیه محلی گرد برخی مکان ها و قسمتی قابل تشخیص از یک ناحیه شهری، ناحیه ای متشکل از کاربرد های متنوع و مختلط که در درون ساختار یک شهر تلفیق و یکپارچه گشته، تعریف شده است. ناحیه ای شهری با دارا بودن گستره ای متنوع از انواع ساختمان ،معابر و فضای باز عمومی که تنوع فعالیت انسانی را ارائه می دهند .

واحد همسایگی یکی از واحد های تشکیل دهنده پایه شهر به شمار می روند واحدهای کالبدی متوسط ال اندازه ای که فعالیت مسکونی هر شهر را آرایش داده و محیطی که مردم هر روزه در آن زندگی می کنند را شکل دهند .

از دیدگاه انجمن برنامه ریزی آمریکا واحد همسایگی یک موجودیت متنوع و پویای اجتماعی – اقتصادی با دارا بودن ویژگی های منحصر بفرد است ،که توسط شهروندان واحد همسایگی و هم اجتماع محله ی تشخیص داده می شود . یک واحد همسایگی یک ناحیه شهری برنامه ریزی شده به همراه تلفیقی از فعالیت انسانی است که در حول یک مرکز تعریف شده سازماندهی شده است .

واحد همسایگی اکوسیستمی است که برای سکونت و زیست محلی انسان مورد نیاز است و نه تنها پناهگاه بلکه شبکه ای است از حمایت و فرصت های اجتماعی برای گستره وسیعی از فعالیت های فراغتی ،فرهنگ و اقتصادی ،با ان تعریف واحد همسایگی زیستگاهی طبیعی است که انسان و دیگر گونه ها در یک ارتباط همزیستی زندگی می کنند سیستم های کالبدی (طبیعی یا  مصنوعی ) جریان های انرژی و آب را کنترل می کنند بر کیفیت هوا و خاک اثر گذاشته اقلیم را متأثر می سازد.

واحد همسایگی به ناحیه ای که یک شهروند به راحتی می تواند به صورت پیاده رفت و آمد کند (فاصله ای برابر 1600 متر یا کمتر ) اطلاق می شود این ناحیه باید دارای ویژگی های کالبدی ،تاریخی ،اقتصادی ،معماری و اجتماعی منحصر بفردی باشد و بتواند از واحدهای همسایگی اطراف تمیز داده شود .

واژه نامه شهرسازی نوین (2000 ) یک واحد همسایگی را به عنوان ناحیه ای شهری شده با دارا بودن گستره ای متنوع از انواع ساختمان ،معابر و فضای باز عمومی که ک تنوع فعالیت انسانی را ارائه می دهند تعریف می کند .

اما برای اینکه بتهر مفهوم محله و ابعاد آن را درک کنید نگاهی به عکس زیر بیاندازید. می توانید روی عکس کلیک راست کنید و  آنها را با کیفیت بالا ملاحظه فرمایید.

.

.

.

.

.

.

.

امیدوارم تا اینجا خوشتان آمده باشد. به امید خدا در پست های بعدی مطالعات بیشتری درباره طرح پنج می گذارم. در هرصورت کامنت فراموش نشود.

با تشکر

منابع: کتاب ریچارد راجرز

انجمن تخصصی شهرسازی ایران